Een slaapbeen, slaaparm, pijnlijke schouder of slapende hand, wie kent het niet? Je wil opstaan en merkt dat één van je schouders, armen of benen slaapt, pijnlijk is of verdoofd aanvoelt. Hierdoor kun je soms nauwelijks nog lopen. En als je arm slaapt lijkt deze wel dood. Het kan zelfs zo erg zijn dat je met je niet slapende arm de slapende arm moet verplaatsen. Het slapende lichaamsdeel geeft een bepaalde tinteling of een ‘doof’ en pijnlijk gevoel. Dit verschijnsel wordt ook wel ‘transient paresthesia’ maar meestal “slapende ledematen” genoemd. Wat is de oorzaak hiervan en wat kan je ertegen doen? Is dit reden tot zorg en kan het gevaarlijk zijn?

Slapende ledematen door afknelling van de doorbloeding

Waardoor gaat een lichaamsdeel nu eigenlijk precies slapen? Slapende ledematen ontstaan door het afknellen van de doorbloeding van een lichaamsdeel of doordat bepaalde zenuwen worden afgekneld. Het lichaamsdeel wordt slap en lam en het tintelende gevoel is de gewaarwording van de hersenen dat bepaalde zenuwen geen informatie doorgeven en andere zenuwen juist heel veel. Het is dus een signaal aan de hersenen dat je je houding moet veranderen.

De oorzaak van slapende ledematen is meestal het gevolg van een externe belemmering van de doorbloeding, maar het kan ook de beknelling of afknelling van zenuwen zijn. Als het in bed gebeurt, is het meestal een kwestie van verliggen en lost het zich vrij snel op. Het kan ook heel goed komen door een te hard en of verkeerd matras, maar de oorzaak kan ook ergens anders liggen.

Waarom slapende ledematen

Ledematen kunnen gaan ‘slapen’ als pulsen (signalen) niet goed worden doorgegeven door de zenuwen naar de hersenen. Hierdoor verliezen de hersenen deels het contact met het lichaamsdeel. Door de minder goede bloedvoorziening wordt het arm, been of hand slap. Het dove tintelende gevoel ontstaat doordat sommige zenuwen geen en andere zenuwen juist veel signalen gaan doorgeven. Zo word je gedwongen om een nieuwe houding aan te nemen. De hersenen behoeden dus ledematen voor permanente schade door afknelling.

Wat werkt ter voorkoming van slapende ledematen?

Een goede houding voorkomt dat één van uw ledematen ‘in slaap valt. Zet de benen naast elkaar en zorg dat je armen vanaf je schouders naar beneden wijzen. Probeer te voorkomen dat je op de armen gaat liggen tijdens het slapen. Als je vaak ‘s nachts last hebt van slapende ledematen dan is het belangrijk om het matras eens goed onder de loep te nemen. Is uw matras niet te hard of is er sprake van kuilvorming?

De beste matrassen bij slapende armen/schouders moeten druk verlagen

Als je gedurende de nacht last houdt van slapende ledematen is het zaak je matras eens goed te bekijken. Is het matras wel zacht genoeg? Hoe oud is het matras? Is er misschien sprake van kuilvorming? Een verkeerde houding of een te hard matras zijn meestal de boosdoeners.

Een drukverlagend matras werkt in de regel het beste tegen dit fenomeen. Druk-verlagende matrassen wordt ook wel traagschuim of NASA-schuim genoemd. De merken Tempur, M-Line en mijn eigen merk  Royal Health Foam zijn hier voorbeelden van. Deze traagschuim matrassen kunt u hier vinden. Ze bieden veel comfort omdat je geen drukpunten meer voelt en een zwevend effect ervaart. Mensen die geregeld klachten van slapende ledematen hebben zijn meestal direct geholpen als ze overstappen op een goed traagschuim matras!

Als je matras vrij nieuw is maar toch te stevig (te hard) dan zou een traagschuim oplegmatras (ook wel matrastopper of topmatras) wellicht kunnen werken. Dit dunne matras leg je bovenop uw huidige matras en zorgt er voor dat het geheel zachter en comfortabeler wordt. Het zou ook kunnen dat de ergonomie op uw huidige matras niet goed is waardoor het probleem ontstaat en dan gaat een opleg matras niet helpen en zal u (helaas) naar een nieuw matras opzoek moeten gaan.

Wat zijn de achterliggende oorzaken van een slapende arm of een slapend been?

Er zijn oorzaken die direct kunnen zorgen voor slapende ledematen, maar ook andere, veelal indirecte oorzaken die hiertoe kunnen leiden. De meest voorkomende oorzaken zijn:

• Het afknellen de doorbloeding van een arm of been
  Carpale Tunnel Syndroom (CTS)
  Multiple sclerose (MS)
  Een te hard, of verkeerd matras
  Thoracic Outlet Syndroom (TOS)
  Logesyndroom (LS)
  Verkeerd of te lang met benen over elkaar zitten
  Met uw hoofd op uw arm in slaap vallen
  Een verkeerde lig-houding (ergonomie) tijdens het slapen
  Suikerziekte & hypoglykemie
  Een (te) traag werkende schildklier
  Hernia van een tussenwervelschijf
  Compartimentsyndroom (CS)
  Post Whiplash Syndroom (PWS)
  Weerstand van de heupen
  Vaatproblemen in de lies
  Gebrek aan vitamine B12

Wat kunnen de oorzaken zijn van slapende ledematen?

In de meeste gevallen komt een slapend ledemaat door het mechanisch afknellen van een bloedvat doordat u bijvoorbeeld op een arm heeft gelegen. Het kunnen ook alledaagse zaken zijn die ervoor kunnen zorgen dat u slapende ledematen krijgt. Bijvoorbeeld door een verhoogde spierspanning omdat u uw spieren overbelast heeft. Het te intensief gebruiken van uw benen zorgt voor verzuring van de spieren. Als bijvoorbeeld door fietsen of wielrennen uw spieren overbelast heeft kan dit ervoor zorgen dat u een slapend been krijgt . Als het meestal ‘s nachts voorkomt, blijkt de oorzaak vaak een te hard matras maar ook een verkeerd matras. Het kan dan bijvoorbeeld zijn dat de zonering (de zones) in het matras niet helemaal kloppen met uw lichaamsbouw of dat deze niet op de goede plekken zitten.

Gedurende de nacht slapende ledematen

Als het vrijwel alleen gedurende de nacht gebeurd is de kans groot dat u verkeerd ligt of dat de zonering van het matras niet goed aansluit op uw lichaamsbouw. De zonering van uw matras dient op de goede plaatsten te zitten, de schouder zone onder uw schouder, de lende zone onder uw lendenen en de heup zone onder uw heupen. Wat in elk geval echt helpt is een druk verlagend traagschuim matras. Traagschuim maakt een perfect mal van uw lichaamsvorm en zorgt ervoor dat uw doorbloeding niet afgekneld raakt. Hierdoor neemt de beknelling af en blijft de doorbloeding optimaal. Een echt goed traagschuim matras is de Premium Support van Royal Health Foam of de Cloud van Tempur.

Kunnen slapende ledematen gevaarlijk zijn?

Nee, slapende ledematen zijn absoluut niet gevaarlijk en het is een ongemak van tijdelijke aard. Maar de achterliggende oorzaak kan wel gevaarlijk zijn. Als de doorbloeding langere tijd (meerdere uren) wordt afgekneld of belemmerd, kan er een zenuwbeschadiging ontstaan. Op het moment dat uw been slaapt dient u voorzichtig te bewegen of te lopen om de zaak weer langzaam op gang te brengen. Op het moment dat uw been slaapt kunt u gemakkelijk vallen en er kan ook kramp ontstaan. Pas dus op met opstaan als uw been slaapt.

Chris Nederhorst

Mijn naam is Chris Nederhorst, oprichter van matras.info en Royal Health Foam. Ik werk al meer dan 30 jaar met veel plezier in de matrassenbranche en deel graag mijn kennis. Mocht u nog vragen hebben, bel mij gerust! U kunt mij bereiken op 070-3387010.

Delen op: